Czym jest klauzula wykonalności i jak ją uzyskać?
Dysponujesz wyrokiem sądu i chciałbyś wszcząć egzekucję? Zastanawiasz się, jakie dalsze kroki należy podjąć po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu? Pomiędzy dniem wniesienia pozwu a uprawomocnieniem się wyroku zaszły zmiany podmiotowe i nie wiesz, jak należy postąpić? A może chciałbyś uzyskać klauzulę wykonalności na inną osobę niż pozwany? Z artykułu tego dowiesz się:
- Kiedy orzeczenie sądu jest prawomocne,
- Czym jest klauzula wykonalności,
- W jaki sposób ją uzyskać,
- Kiedy sąd może nadać klauzulę wykonalności przeciwko innej osobie niż pozwany.
W poprzednim wpisie wyjaśniłem Ci czym jest prawomocny wyrok.
Więcej: Prawomocność wyroku
Po co o tym mówię? Dlatego, że klauzulę wykonalności można wystąpić dopiero wtedy, kiedy wyrok jest prawomocny lub natychmiast wykonalny.
Natychmiastowa wykonalność wyroku to nieco bardziej skomplikowany temat, któremu poświęciłem osobny wpis.
Przeczytaj: Rygor natychmiastowej wykonalności wyroku.
Klauzula wykonalności
Stanowi urzędowe poświadczenie wydawane przez sąd, że dany tytuł egzekucyjny, np. wyrok sądu albo akt notarialny, w którym dłużnik poddał się dobrowolnie egzekucji, nadaje się do wykonania w drodze postępowania egzekucyjnego.
Aby uzyskać klauzulę wykonalności należy, co do zasady, wystąpić z wnioskiem o jej nadanie. W zależności od tego jaki dokument jest tytułem egzekucyjnym, powinieneś wniosek o nadanie klauzuli skierować do:
- sądu I instancji, który wydał wyrok,
- sądu rejonowego, w którego okręgu zamieszkuje dłużnik ? jeżeli tytuł egzekucyjny pochodzi od sądu administracyjnego albo tytułem tym jest inny dokument (np. akt notarialny),
- sądu rejonowego, w którego okręgu ma być wszczęta egzekucja jeżeli ww. właściwości ogólnej dłużnika nie można ustalić,
- sąd rejonowy, w którego okręgu tytuł został sporządzony, gdy zamierzasz wszcząć egzekucję za granicą.
Od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności pobiera się opłatę sądową w wysokości 6 zł za każdą rozpoczętą stronę dokumentu będącego tytułem wykonawczym. Teoretycznie wniosek o nadanie klauzuli wykonalności powinien być rozpoznany w terminie 3 dni od jego złożenia, niemniej jest to tylko termin instrukcyjny, a okres oczekiwania na tytuł wykonawczy, czyli tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności zazwyczaj jest dłuższy.
Klauzula wykonalności na inny podmiot
Istnieją liczne przypadki, w których będąc wierzycielem nie musi wytaczać odrębnego powództwa przeciwko pewnym kategoriom osób. W tego typu sytuacjach bowiem wystarczające będzie wystąpienie przez ciebie z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności na taki podmiot. Sytuacja taka wystąpi m.in. w następujących przypadkach:
- tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim sąd nada na twój wniosek klauzulę wykonalności także przeciwko jej współmałżonkowi z ograniczeniem jego odpowiedzialności do majątku objętego wspólnością majątkową, jeżeli będąc wierzycielem wykażesz dokumentem urzędowym lub prywatnym (np. oświadczeniem współmałżonka albo jego podpisem na umowie), że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała z czynności prawnej dokonanej za zgodą małżonka dłużnika,
- tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej, spółce partnerskiej, spółce komandytowej lub spółce komandytowo-akcyjnej sąd może nadać na twój wniosek klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi ponoszącemu odpowiedzialność bez ograniczenia całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, jak również wtedy, gdy jest oczywiste, że egzekucja ta będzie bezskuteczna.
Przypadkiem szczególnym jest sytuacja, gdy w toku sprawy przed wydaniem wyroku uprawnienie lub obowiązek przeszły na inną osobę, np. na skutek przelewu wierzytelności, bądź sprzedaży przedsiębiorstwa albo gospodarstwa rolnego. W takim przypadku sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz lub przeciwko tej osobie, gdy przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym.
Przy czym, tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko zbywcy przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego jest także podstawą egzekucji przeciwko nabywcy przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego, jeżeli wierzyciel złożył wniosek o wszczęcie egzekucji w ciągu miesiąca od dnia nabycia przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego. To samo znajduje zastosowania, gdy przejęcie obowiązków nastąpiło w wyniku podziału, połączenia lub innego przekształcenia przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego albo w wyniku wniesienia do spółki przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części dokonanego w trybie komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.
Co ważne, za przejście uprawnień lub obowiązków, o których mowa w paragrafie poprzedzającym, uważa się również zmiany w prawie rozporządzania mieniem wywołane ustanowieniem zarządcy masy majątkowej, kuratora spadku lub wykonawcy testamentu, jak również wygaśnięciem funkcji tych osób.
Jeżeli zatem, w twoim przypadku, doszło do któregoś ze ww. zdarzeń, możesz wystąpić o nadanie klauzuli wykonalności na innych podmiot, który aktualnie jest twoim dłużnikiem, bądź też odpowiada za zobowiązanie dłużnika względem Ciebie.
